Alles beweegt

Je weet niet wat je ziet. Wie bij het werk van Toon Verhoef (1946) denkt aan zijn kathedrale schilderijen met nogal vaste structuren wordt in galerie Onrust verrast. Schilderijen op klein formaat en monotypieën, allemaal uit 2009, speelser, vrijer en dynamischer geschilderd dan ooit. En vooral, echt geschilderd, op een manier die de verbeelding ruimte geeft. Je weet ook in een ander opzicht niet wat je ziet. Verhoef gebruikt een bijzondere techniek: een transparant vel beschildert hij aan twee kanten, bevestigt dat op het linnen en schildert daar weer met olieverf overheen. Zo ontstaat een gelaagd beeld, dat nauwelijks grijpbaar is ondanks dat Verhoef altijd wel iets uit de werkelijkheid gebruikt. Maar eigenlijk doet dat er niet toe. Het gaat hier om het schilderen, niet om de vraag of iets van wat hij schildert lijkt op iets uit de realiteit. Wie met die ogen kijkt, spijkert de dingen vast. Wat Verhoef schildert is niet op een enkele manier benoembaar, maar heeft wel alles wat een vorm tot vorm maakt. Profiel, volume, massa. En kleur, natuurlijk. Kleur die nergens monochroom is, altijd schemert er een lichtere ondergrond doorheen. Door de afwisseling van kleuren en door die gelaagde techniek brengt hij een dynamiek in het beeld die voorbij de voorstelling gaat. Hij schildert de kleuren soms tegen elkaar aan, dan weer in of juist weer over elkaar. Een nooit ophoudend proces van aantrekken en afstoten. Zo kantelt de waarneming en ontstaat er een ongelooflijke beweeglijkheid. Een beeld waar je nooit helemaal greep op krijgt, te groot voor het kleine schilderij. Zo moet schilderen zijn. Zonder precies te weten wat je ziet.

Schilderijen en werken op papier van Toon Verhoef, nog tot 24 december 2009 in galerie Onrust, Planciusstraat 9a, Amsterdam, 020-4202219.

De monotypieën kosten € 3.000, de schilderijen € 11.000 - € 15.000

Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad, bijlage Persoonlijk, 4 december 2009