De bevroren beweging

De zomervakantie, een periode dat veel galeries even niet tentoonstellen. Galerie West in Den Haag gebruikt die windstilte handig door interessante jonge kunstenaars voor het voetlicht te brengen, kunstenaars die werk tonen dat nog niet eerder voor het publiek te zien is geweest. Tom de Groot (1977) toont schilderijen in de fundamentele traditie geschilderd. Een onderzoek naar het medium schilderen dus dat wat gedateerd aandoet. Jasper Niens (1980) toont zijn resultaten van een studieperiode in Canada in de vorm van sculptuur en een video. Maar de interessantste is de Amerikaan Mark Vincent Houston (1976). Zijn foto’s trekken meteen de aandacht en niet eens door technische perfectie. Want perfect zijn ze zeker niet. Indringend is het beeld dat hij presenteert op het eerste oog ook niet. De foto’s hebben ogenschijnlijk iets toevalligs en documentairs. En toch. De hoofdpersonen bevinden zich in een lege ruimte: kamer, plantsoen, strand, grasveld. Ze zijn anoniem. Je kunt van niemand het gezicht zien en van de meesten ook niet het geslacht. Ze hebben iets androgyns. Maar het opmerkelijkste van zijn werk ligt in de soms spectaculaire houding die hij vastlegt. Houston heeft ze gefotografeerd met een analoge camera terwijl ze in volle beweging zijn. Hij kiest dat moment dat het lichaam in een draaiing verkeert die nooit te regisseren valt. Zo’n moment dat je het lichaam betrapt in een houding die deel is van een veel grotere, natuurlijk doorlopende reeks bewegingen. Houston zoekt de beweging die je paradoxaal genoeg het duidelijkst te zien krijgt als je haar stil zet.

Zijn foto’s heeft hij gemaakt in New York waar hij vandaan komt en in Kentucky. Hij is geïnteresseerd in beweging en voor de reeks die hier te zien is heeft hij mensen gefotografeerd die dansen. Het blijkt om een subcultureel verschijnsel te gaan van jonge homo’s en transseksuelen die in hun dans (zonder muziek) of in hun manier van lopen vrouwelijkheid proberen uit te drukken. Een subcultuur die zo te zien overwegend zwart is. Voor Houston gaat het om het moment op het einde van zo’n performance, het moment dat de danser zich laat vallen en de controle min of meer verliest. Het resultaat is iets ongrijpbaars. Het lichaam heeft een houding die je soms amper nog als zodanig herkent. Het lichaam als abstractie, wat nog eens wordt versterkt door de non-descripte ruimtes waarin de dansers optreden.

Houston is Amerikaan die in Nederland is opgeleid. In 2007 verliet hij de Rietveldacademie als de beste eindexamenstudent van dat jaar. Zijn foto’s meten 60 bij 74 cm en zijn op aluminium geplakt. Hij heeft ze afgedrukt in een oplage van 5. De prijs: € 1250 per stuk.

Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad, bijlage Persoonlijk, 23 augustus 2008